Bosna Hersek’te Meclis Oturumu İptali: Siyasi Kriz Derinleşiyor
REKLAM ALANI
Bosna Hersek’te Meclis Oturumu İptali: Siyasi Kriz Derinleşiyor
Saraybosna, 14 Haziran 2025 – Bosna Hersek, siyasi istikrarsızlıkla boğuşmaya devam ediyor. Ülkenin Halk Temsilciler Meclisi’nde 13 Haziran 2025’te yapılması planlanan oturum, yeterli çoğunluk sağlanamadığı için iptal edildi. Bu durum, zaten karmaşık olan Bosna Hersek siyasetinde yeni bir krizin habercisi olarak görülüyor. Meclis oturumunun iptali, hem iç politikada hem de uluslararası ilişkilerde yankı uyandırırken, halk arasında da tepkilere yol açtı. Bu haberimizde, Bosna Hersek’teki meclis krizinin nedenlerini, mevcut durumu ve olası sonuçlarını sade ve anlaşılır bir şekilde ele alıyoruz.
Meclis Oturumu Neden İptal Edildi?
Bosna Hersek Halk Temsilciler Meclisi’nde 13 Haziran’da yapılması planlanan oturum, gündemdeki kritik konuları görüşmek için toplanacaktı. Ancak, 42 sandalyeli mecliste gerekli çoğunluk olan 22 milletvekilinin katılımı sağlanamadı. Oturuma sadece 17 milletvekili katılırken, özellikle Sırp ve Hırvat temsilcilerin büyük kısmının toplantıya gelmemesi dikkat çekti. Bu durum, Bosna Hersek’in etnik temelli siyasi yapısından kaynaklanan derin anlaşmazlıkları bir kez daha gözler önüne serdi.
Oturumun gündeminde, devlet bütçesi, Avrupa Birliği (AB) reformları ve uluslararası yardım paketlerinin onaylanması gibi önemli maddeler yer alıyordu. Ancak, Sırp lider Milorad Dodik’in başını çektiği Sırp Cumhuriyeti (Republika Srpska) temsilcilerinin boykotu, süreci tıkadı. Dodik, merkezi hükümetin yetkilerini artırma çabalarına karşı çıkarak, Sırp Cumhuriyeti’nin özerkliğini koruma vurgusu yaptı.
Bosna Hersek’teki Siyasi Yapı ve Krizin Kökenleri
Bosna Hersek’in siyasi sistemi, 1995’te imzalanan Dayton Barış Anlaşması’na dayanıyor. Bu anlaşma, ülkeyi iki özerk bölgeye ayırıyor: Bosna-Hersek Federasyonu (Boşnak ve Hırvatların çoğunlukta olduğu bölge) ve Sırp Cumhuriyeti. Üç etnik grup (Boşnak, Sırp, Hırvat) arasında güç paylaşımını sağlayan bu sistem, karar alma süreçlerini karmaşıklaştırıyor. Üçlü Cumhurbaşkanlığı Konseyi ve çift meclis yapısı, etnik veto haklarıyla sık sık tıkanıklıklara yol açıyor.
Meclis oturumunun iptal edilmesinin ardında yatan temel nedenler:
-
Etnik Anlaşmazlıklar: Sırp temsilciler, merkezi hükümetin yetkilerinin artırılmasının Sırp Cumhuriyeti’nin özerkliğini tehdit ettiğini savunuyor. Hırvat temsilciler ise, seçim yasasında değişiklik taleplerini dile getiriyor.
-
AB Reformları Üzerindeki Çekişme: Bosna Hersek, AB’ye aday ülke statüsünde. Ancak, AB’nin talep ettiği reformlar (örneğin, yolsuzlukla mücadele ve yargı bağımsızlığı) için gerekli yasalar, etnik liderlerin uzlaşamaması nedeniyle meclisten geçemiyor.
-
Sırp Lider Milorad Dodik’in Tutumu: Dodik, sık sık ayrılıkçı söylemlerle gündeme geliyor. Merkezi hükümetin kararlarını engelleyerek, Sırp Cumhuriyeti’nin bağımsız bir çizgi izlemesini savunuyor.
-
Ekonomik Kriz: Ülkede ekonomik sorunlar, işsizlik ve yoksulluk artarken, meclisin çalışamaması reformları ve uluslararası yardımları geciktiriyor.
Halkın ve Uluslararası Toplumun Tepkisi
Bosna Hersek halkı, siyasi liderlerin uzlaşmaz tutumlarından bıkmış durumda. Saraybosna’da küçük çaplı protestolar düzenlenirken, vatandaşlar sosyal medyada #MeclisCalissin etiketiyle tepkilerini dile getiriyor. 3,5 milyon nüfuslu ülkede, gençlerin %60’tan fazlası yurt dışına göç ediyor. Siyasi kriz, ekonomik sorunlarla birleştiğinde, halkın geleceğe dair umutları azalıyor.
Uluslararası toplum da gelişmeleri endişeyle izliyor. ABD ve AB, Bosna Hersek’teki liderlere reform çağrısı yaparken, Sırp Cumhuriyeti’nin boykotlarına karşı sert açıklamalarda bulundu. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi, “Bosna Hersek’in AB yolunda ilerlemesi için siyasi irade şart” dedi. Öte yandan, Rusya’nın Sırp Cumhuriyeti’ne destek verdiği iddiaları, bölgedeki gerilimi artırıyor.
Olası Senaryolar ve Çözüm Yolları
Bosna Hersek’teki siyasi krizin çözümü, kısa vadede zor görünüyor. Ancak birkaç olasılık öne çıkıyor:
-
Diyalog ve Uzlaşımı: Etnik grupların temsilcileri, uluslararası arabuluculukla bir araya getirilebilir. AB ve ABD’nin baskısıyla, geçici bir reform paketi üzerinde anlaşma sağlanması mümkün olabilir.-
-
Erken Seçim: Mevcut tıkanıklık devam ederse, erken seçime gidilebilir. Ancak geçmişte yapılan erken seçimler, kalıcı bir çözüm getiremedi.-
-
Uluslararası Müdahale: Dayton Anlaşması’na dayalı olarak görev yapan Yüksek Temsilci Ofisi, krize müdahale edebilir. Ancak bu, Sırp ve Hırvat temsilcilerinin tepkisini çekebilir ve gerilimi artırabilir.-
-
Bölgesel Etkiler: Bosna Hersek’teki kriz, Balkanlar’da istikrarı olumsuz etkileyebilir. Özellikle Sırbistan ve Kosova arasındaki gerilim, Bosna’daki siyasi belirsizlikle birleşirse, bölgesel çatışma riski artabilir.
Bosna Hersek, meclis oturumunun iptal edilmesiyle bir kez daha kaosa sürüklendi. Etnik temelli siyasi sistem, reformların ve ekonomik kalkınmanın önünü tıkarken, halkın sabrı tükeniyor. Ülkenin AB üyelik süreci ve uluslararası toplumla ilişkileri de bu krizden olumsuz etkileniyor. Siyasi liderlerin uzlaşması ya da uluslararası toplumun daha etkili bir arabuluculuk yapması, Bosna Hersek’in geleceği için kritik önem taşıyor.
Bosna Hersek’teki gelişmeleri yakından takip etmek isteyenler için, resmi açıklamalar ve güvenilir haber kaynakları en doğru bilgileri sunuyor. Sizce Bosna Hersek bu krizi nasıl aşar? Görüşlerinizi bizimle paylaşın!
REKLAM ALANI
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER KONULAR
ZİYARETÇİ YORUMLARI
BİR YORUM YAZ