Kosova’da Hükümet Krizi: Dört Aydır Çözülemeyen Siyasi Tıkanıklık

Kosova’da Hükümet Krizi: Dört Aydır Çözülemeyen Siyasi Tıkanıklık
Kosova’da 9 Şubat 2025’te yapılan genel seçimlerde, Albin Kurti liderliğindeki sol görüşlü Kendin Karar Al Hareketi (Vetevendosje) oyların yaklaşık %41’ini alarak birinci parti oldu. Ancak 120 sandalyeli Kosova Meclisi’nde tek başına hükümet kurmak için gerekli olan 61 sandalyeye ulaşamadı. Seçimlerden ikinci çıkan Kosova Demokratik Partisi (PDK) %22, üçüncü sıradaki Kosova Demokratik Birliği (LDK) ise %18 oy aldı. Hiçbir partinin çoğunluğu sağlayamaması, koalisyon görüşmelerinin başlamasına neden oldu. Ancak bu görüşmeler, siyasi partiler arasındaki derin anlaşmazlıklar nedeniyle sonuçsuz kaldı.
Krizin en önemli noktası, meclis başkanının seçilememesi. Kosova’da yeni hükümetin kurulabilmesi için önce meclis başkanının belirlenmesi gerekiyor. Vetevendosje, meclis başkanlığı için Albulena Haxhiu’yu aday gösteriyor, ancak diğer partilerden yeterli desteği alamıyor. Diğer partiler, Vetevendosje’nin aday değişikliğine gitmesi halinde destek verebileceklerini belirtse de, Vetevendosje bu konuda ısrarcı. 15 Nisan’dan bu yana iki günde bir toplanan meclis, 29’uncu oturumda da geçici komisyon kurulması için oylama yapamadı ve oturum ertelendi.
-
Meclis Başkanlığı Anlaşmazlığı: Vetevendosje’nin Albulena Haxhiu üzerindeki ısrarı, diğer partilerin tepkisine neden oluyor. Bu durum, meclis çalışmalarını tamamen kilitlemiş durumda.
-
Etnik ve Bölgesel Dinamikler: Kosova’nın çok etnikli yapısı, siyasi süreçleri karmaşıklaştırıyor. Sırp azınlık temsilcileri ve diğer azınlık partilerinin mecliste 20 sandalye garantisi var, ancak bu grupların da hükümet kurma sürecinde uzlaşması zor.
-
Dış Faktörler: Kosova-Sırbistan ilişkilerindeki gerilim ve Avrupa Birliği’nin (AB) bölgedeki rolü, iç politikayı etkiliyor. Sırbistan’ın Kosova’nın bağımsızlığını tanımaması ve Kosova Güvenlik Gücü’nün orduya dönüştürülmesi planı, siyasi atmosferi daha da gerginleştiriyor.
REKLAM ALANI
Kosova halkı, dört aydır devam eden siyasi belirsizlikten giderek daha fazla rahatsız. Meclis önünde toplanan vatandaşlar, siyasi liderlere çözüm bulmaları için çağrıda bulunuyor. Kosova Demokratik Partisi Genel Başkanı Memli Krasniqi, yaşananların “siyaset değil, halk iradesini engelleme çabası” olduğunu belirterek, durumun mantık sınırlarını aştığını ifade etti.
Ülkenin 1,6 milyonluk nüfusu, ekonomik sorunlar ve yoksullukla mücadele ederken, siyasi krizin uzaması günlük yaşamı da olumsuz etkiliyor. Kosova, Avrupa’nın en yoksul ülkelerinden biri ve kişi başına düşen yıllık gelir 6.000 euro civarında. Hükümetin kurulamaması, ekonomik reformların ve uluslararası yardımların önünü tıkıyor.
-
Koalisyon Görüşmelerinin Başarısı: Vetevendosje’nin diğer partilerle uzlaşması ve meclis başkanlığı için yeni bir aday önermesi, krizi çözebilir. Ancak bu, partinin ideolojik duruşundan ödün vermesini gerektirebilir.
-
Erken Seçim: Vetevendosje, Albulena Haxhiu’nun seçilememesi durumunda sonbaharda yapılması planlanan yerel seçimlerle birlikte erken genel seçime gidilmesini destekliyor. Ancak geçmişte sıkça yapılan erken seçimler, Kosova’da istikrarı sağlayamadı.
-
Dış Arabuluculuk: AB ve ABD’nin devreye girerek partiler arasında uzlaşma sağlaması mümkün. Ancak Kosova-Sırbistan gerilimi nedeniyle uluslararası aktörlerin etkisi sınırlı kalabilir.
Kosova’daki hükümet krizi, sadece iç politikayı değil, Balkanlar’daki bölgesel istikrarı da etkiliyor. Sırbistan ile normalleşme süreci, AB entegrasyonu ve NATO’nun bölgedeki varlığı, Kosova’nın siyasi istikrarına bağlı. Hükümetin kurulamaması, bu süreçleri yavaşlatabilir ve etnik gerilimleri artırabilir.
Ayrıca, Kosova Güvenlik Gücü’nün 2028’e kadar orduya dönüştürülmesi planı, Sırbistan’ın tepkisini çekiyor. Bu durum, hükümet krizinin uluslararası boyuta taşınmasına neden olabilir. AB, Kosova’yı desteklerken, Sırbistan’ın tutumu nedeniyle bölgede hassas bir denge kurmaya çalışıyor.