Balkanlarda AB’ye Girmesi En Muhtemel Ülkeler: Son Gelişmeler ve Beklentiler

Balkanlarda AB’ye Girmesi En Muhtemel Ülkeler: Son Gelişmeler ve Beklentiler

Avrupa Birliği (AB) genişleme politikası, özellikle Batı Balkan ülkeleri için son yıllarda önemli bir gündem maddesi haline geldi. Balkanlar, hem jeopolitik hem de kültürel açıdan Avrupa’nın ayrılmaz bir parçası olarak görülüyor. AB, 2003 Selanik Zirvesi’nde Batı Balkan ülkelerine üyelik perspektifi sunarak bu bölgenin entegrasyonunu destekleme taahhüdünde bulundu. Peki, 2025 itibarıyla Balkanlarda AB’ye girmesi en muhtemel ülkeler hangileri? Bu haber yazısında, son gelişmeleri ve bu ülkelerin AB yolundaki durumlarını

herkesin anlayacağı şekilde ele alacağız.

Karadağ: AB Üyeliğine En Yakın Ülke

Karadağ, Batı Balkan ülkeleri arasında AB üyeliğine en yakın ülke olarak öne çıkıyor. 2012 yılından beri AB ile katılım müzakerelerini sürdüren Karadağ, 33 müzakere faslının tamamını açmayı başardı ve bunlardan üçünü geçici olarak kapattı. AB Komisyonu’nun 2024 Genişleme Raporu’na göre, Karadağ müzakerelerde son aşamaya gelmiş durumda. Hukukun üstünlüğü, yargı reformları ve yolsuzlukla mücadele gibi alanlarda kaydettiği ilerlemeler, Karadağ’ı diğer aday ülkelerden bir adım öne taşıyor. Ülkenin küçük nüfusu ve ekonomik yapısı, AB entegrasyonunu kolaylaştıran faktörler arasında. Arnavutluk Başbakanı Edi Rama’nın da belirttiği gibi, Karadağ’ın 2030 yılına kadar AB üyesi olması oldukça olası görünüyor. Ancak, Karadağ’ın Rusya ile tarihsel bağları ve Sırbistan’ın bölgedeki etkisi, bazı siyasi engeller yaratabilir.

Sırbistan: Stratejik Konumuyla Önemli Bir Aday

Sırbistan, 2012’den beri AB’ye aday ülke statüsüne sahip ve katılım müzakerelerinde önemli bir mesafe kat etti. 33 müzakere faslından 24’ünü açan Sırbistan, Arnavutluk’un gerisinde kalsa da güçlü bir aday olarak değerlendiriliyor. AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Sırbistan’ın AB üyelik sürecinin Kosova ile ilişkilerin normalleşmesine bağlı olduğunu vurguladı. Sırbistan’ın Rusya’ya yaptırım uygulamaması, AB ile dış politikada uyum konusunda soru işaretleri yaratıyor. Buna rağmen, Sırbistan’ın stratejik konumu ve ekonomik potansiyeli, AB için cazip bir ortak haline getiriyor. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, ülkesinin 2030’dan önce AB üyesi olabileceğine inandığını ifade etti. Ancak, Kosova’nın tanınması ve hukukun üstünlüğü konularında daha fazla çaba göstermesi gerekiyor.

Arnavutluk: Hızlı İlerleyen Yeni Lider

Arnavutluk, son yıllarda AB üyelik sürecinde dikkat çekici bir ivme kazandı. 2014’te aday ülke statüsü alan Arnavutluk, 2022’de Kuzey Makedonya ile birlikte müzakerelere başladı ve 2024’te ilk fasıl kümesini açtı. Özellikle tarama sürecini hızla tamamlaması, Arnavutluk’un AB mevzuatına uyum konusunda kararlı olduğunu gösteriyor. Arnavutluk’un reform performansı, AB tarafından olumlu karşılanıyor. Ancak, Yunanistan ile etnik azınlık hakları konusundaki gerginlikler ve Alfred Beleri davası gibi siyasi mes

eleler, süreci yavaşlatabilir. Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması (CEFTA) ile bürokratik engellerin azaltılması durumunda, ülkenin 2030’a kadar AB’ye hazır olacağını belirtti.

Kuzey Makedonya: Engellerle Dolu Bir Yol

Kuzey Makedonya, AB üyelik sürecinde önemli adımlar atmış olsa da, Bulgaristan’ın vetoları nedeniyle ilerlemesi sık sık sekteye uğruyor. 2022’de Arnavutluk ile birlikte müzakerelere başlayan ülke, Bulgaristan’ın tarih ve dil konusundaki talepleriyle karşı karşıya. AB Komisyonu, Kuzey Makedonya’dan yargı reformları ve yolsuzlukla mücadelede daha fazla ilerleme bekliyor. Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, Bulgaristan’ın izin vermesi halinde Kuzey Makedonya’nın da 2030’dan önce üye olabileceğini ifade etti. Ülkenin Prespa Anlaşması ile Yunanistan’la isim sorununu çözmesi, AB yolunda önemli bir adım olsa da, Bulgaristan engeli aşılmadan üyelik zor görünüyor.

Bosna Hersek: Yeni Başlayan Müzakereler

Bosna Hersek, 2016’da AB’ye üyelik başvurusu yaptı ve 2022’de aday ülke statüsü aldı. 2024’te katılım müzakerelerine başlaması, ülke için tarihi bir adım oldu. Ancak, Bosna Hersek’in karmaşık siyasi yapısı ve Dayton Anlaşması’nın getirdiği idari engeller, reform sürecini zorlaştırıyor. AB, Bosna Hersek’ten anayasa ve seçim reformlarını acilen tamamlamasını talep ediyor. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Bosna Hersek’in son yıllarda etkileyici adımlar attığını belirtti. Yine de, etnik bölünmeler ve siyasi istikrarsızlık, üyelik sürecini yavaşlatabilir.

Kosova: Henüz Yolun Başında

Kosova, AB üyelik sürecinde en geride kalan ülke. 2022’de üyelik başvurusu yapan Kosova, henüz aday ülke statüsü almadı. Sırbistan ile ilişkilerdeki gerginlikler ve AB üyesi bazı ülkelerin Kosova’yı tanımaması, süreci karmaşıklaştırıyor. 2024’te vize serbestisi kazanması, Kosova için önemli bir gelişme olsa da, hukukun üstünlüğü ve yolsuzlukla mücadelede daha fazla ilerleme gerekiyor.

Sonuç: 2030 Hedefi ve Jeopolitik Dinamikler

AB, Batı Balkanlar’ın entegrasyonunu jeopolitik bir öncelik olarak görüyor. Rusya-Ukrayna savaşı, bölgenin AB’ye entegrasyonunu hızlandırdı. Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk, 2030’a kadar üyelik için en güçlü adaylar. Kuzey Makedonya ve Bosna Hersek, reformlara ve bölgesel anlaşmazlıkların çözümüne bağlı olarak bu hedefe yaklaşabilir. Kosova ise daha uzun bir yol kat etmek zorunda. AB’nin genişleme politikası, hem bölge ülkelerinin reform performansına hem de AB içindeki siyasi iradeye bağlı olarak şekillenecek.

Batı Balkanlar’ın AB yolculuğu, sadece bu ülkeler için değil, Avrupa’nın istikrarı ve güvenliği için de kritik bir öneme sahip. Önümüzdeki yıllarda, bu ülkelerin reform çabaları ve AB’nin desteği, Balkanlar’ın Avrupa ailesine ne kadar hızlı entegre olacağını belirleyecek.