AYM’den nüfus sayımı metodolojisiyle ilgili “iptal” kararı

Kuzey Makedonya Anayasa Mahkemesi (AYM), 2021 yılı nüfus sayımı metodolojisinde yer alan “yerleşik” ve “yerleşik olmayan” nüfusla ilgili bazı bölümleri iptal etti.

Mahkeme, bu düzenlemelerin hukuk devleti ilkesine aykırı olduğunu ve İstatistik Kurumu Müdürü’nün yetkisini aşarak alt düzenleyici bir işlemle böyle bir sınıflandırma yapma yetkisine sahip olmadığını belirtti. Bu karar, 2021 yılında yapılan nüfus sayımı için geriye dönük olarak uygulanmayacak.

Karar, Resmî Gazete’de yayımlandığı andan itibaren geçerli olacak ve yalnızca gelecekte çıkarılacak alt düzenleyici işlemler için geçerli sayılacak.

Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“2021 nüfus sayımı için uygulanan metodolojideki Bölüm II ‘Genel Bölüm’ madde 5, alt madde 1 – ‘Toplam yerleşik nüfus şunlardan oluşur’ ve alt madde 2 – ‘Toplam yerleşik olmayan nüfus şunlardan oluşur’ ifadeleri iptal edilmiştir.

Mahkeme, bu metodoloji bölümlerinin, Kuzey Makedonya Anayasası’nın temel değerlerinden biri olan hukukun üstünlüğü ilkesine ve tüm düzenlemelerin Anayasa ve kanunlarla uyumlu olması gerektiğine ilişkin Madde 8(1)-3 ve Madde 51 ile; nüfus sayımıyla ilgili özel yasal düzenlemelere (Madde 6, 7 ve 17(2)-1) aykırı olduğuna hükmetti.

İstatistik Kurumu Müdürü, nüfusun yerleşik ve yerleşik olmayan olarak sınıflandırılmasına ilişkin yasa tarafından açıkça yetkilendirilmeden bir alt düzenleyici işlem (metodoloji) yoluyla bu ayrımı yaparak yetkisini aşmıştır. Yasa, böyle bir sınıflandırmanın alt düzenlemeyle yapılabileceğini öngörmemektedir.

Sonuç olarak bu iptal kararı, iptal (anayasaya aykırılık) değil, fesih (geleceğe dönük geçersizlik) niteliğindedir. Bu nedenle sadece gelecekte yürürlüğe girecek alt düzenleyici işlemler için geçerli olacak; 2021 yılında gerçekleştirilen sayımın sonuçlarını etkilemeyecektir.”