Sırbistan’da Şirket Açma Rehberi: Adım Adım Süreç ve İpuçları
Sırbistan, Balkanlar’ın yükselen yıldızı olarak Türk girişimciler ve yabancı yatırımcılar için cazip bir iş merkezi haline geldi. Düşük vergi oranları, stratejik konumu, vizesiz seyahat imkânı ve devlet teşvikleriyle Sırbistan’da şirket kurmak, hem kolay hem de avantajlıdır. Avrupa Birliği’ne aday ülke statüsü, nitelikli iş gücü ve uygun maliyetli işletme ortamı, bu ülkeyi iş kurmak isteyenler için ideal kılıyor. Bu yazıda, Sırbistan’da şirket açma sürecini, maliyetleri, gerekli belgeleri ve dikkat edilmesi gerekenleri herkesin anlayabileceği sade bir dille, SEO uyumlu olarak açıklıyoruz.
Sırbistan’da Şirket Kurmanın Avantajları
Sırbistan, iş kurmayı düşünenler için birçok fırsat sunar:
-
Düşük Vergiler: %15’lik kurumlar vergisi, Avrupa ortalamasının oldukça altındadır.
-
Stratejik Konum: Avrupa, Asya ve Orta Doğu pazarlarına yakınlık, ihracatı kolaylaştırır.
-
Vizesiz Seyahat: Türk vatandaşları 90 güne kadar vizesiz kalabilir ve şirket kurarak oturma izni alabilir.
-
Devlet Teşvikleri: Vergi muafiyetleri, serbest ticaret bölgeleri ve sübvansiyonlar yatırımcıları cezbeder.
-
Nitelikli İş Gücü: Özellikle IT, mühendislik ve üretim sektörlerinde uygun maliyetli, eğitimli çalışanlar bulunur.
Sırbistan’da Şirket Türleri
Sırbistan’da en yaygın şirket türleri şunlardır:
-
Limited Şirket (DOO): Küçük ve orta ölçekli işletmeler için en popüler seçenektir. Minimum sermaye sadece 100 RSD (yaklaşık 0,85 EUR).
-
Anonim Şirket (AD): Büyük işletmeler için uygundur, minimum sermaye 3 milyon RSD’dir.
-
Ortaklıklar (OD/KD): Genel veya sınırlı ortaklıklar daha az tercih edilir. Yabancı yatırımcılar genellikle limited şirketi (DOO) seçer, çünkü süreç basit ve maliyet düşüktür.
Sırbistan’da Şirket Kurma Süreci
Sırbistan’da şirket kurma işlemi, bürokratik açıdan kolaydır ve genellikle 7-10 iş günü sürer. İşte adım adım süreç:
1. Şirket Adı Seçimi
Şirket adının özgün olması ve Sırbistan İş Kayıtları Ajansı’nda (APR) kayıtlı olmaması gerekir. Adın uygunluğu online olarak kontrol edilir.
2. Kuruluş Sözleşmesi
Şirketin ana sözleşmesi (Osnivački akt), faaliyet alanı, ortaklar, sermaye ve yönetim detaylarını içerir. Bu belge noter huzurunda hazırlanır ve onaylanır.
3. Sermaye Yatırımı
Limited şirket için minimum 100 RSD yeterlidir. Ancak, daha yüksek sermaye, bankalar ve vergi dairesi tarafından güvenilirlik açısından olumlu karşılanır. Sermaye, geçici bir banka hesabına yatırılır.
4. Kayıt İşlemleri
Gerekli belgeler, Sırbistan İş Kayıtları Ajansı’na (APR) sunulur. Kayıt, 2-5 iş günü içinde tamamlanır. Gerekli belgeler:
5. Banka Hesabı Açılışı
Kayıt sonrası, şirket için bir banka hesabı açılır. Bankalar genellikle şirket kayıt belgesi, pasaport kopyası ve adres kanıtı ister. Şirket müdürünün bu işlem için Sırbistan’a gelmesi gerekir.
6. Vergi ve Sosyal Güvenlik Kayıtları
Şirket, vergi kimlik numarası (PIB) ve sosyal güvenlik kayıtları için Vergi Dairesi’ne ve Sosyal Sigortalar Kurumu’na (Fond za PIO) başvurur. Bu işlemler ücretsizdir ve birkaç gün sürer.
7. Dijital İmza
Şirket müdürü, resmi işlemler için elektronik imza almak zorundadır. Bu işlem, kuruluş sonrası 15 gün içinde tamamlanmalıdır.
Şirket Kurma Maliyetleri
Sırbistan’da şirket kurma maliyetleri oldukça uygundur:
-
Kayıt Ücreti: 500-9,000 RSD (4-75 EUR).
-
Noter ve Tercüme Masrafları: Belgelerin Sırpça’ya çevrilmesi ve noter onayı için ek ücretler ödenir.
-
Danışmanlık Ücretleri: Yerel bir avukat veya danışmanlık firmasıyla çalışmak, süreci hızlandırır. Ortalama maliyet 7,000-8,000 TL civarındadır.
-
Banka Hesabı: Çoğu bankada ücretsiz veya düşük maliyetlidir.
Vergi ve Yasal Yükümlülükler
-
Kurumlar Vergisi: %15.
-
KDV: Standart oran %20, bazı sektörlerde %10. KDV beyannameleri aylık veya üç aylık ödenir.
-
Sosyal Güvenlik Primleri: Asgari maaş üzerinden hesaplanır. 2023 itibarıyla asgari net maaş 32,372 RSD (275 EUR), toplam maliyet 50,823 RSD (430 EUR).
-
Çifte Vergilendirme Anlaşması: Türkiye ile Sırbistan arasındaki anlaşma, aynı gelirin iki ülkede vergilendirilmesini önler.
Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Yerel Danışmanlık: Bürokratik hataları önlemek için yerel bir avukat veya danışmanlık firmasıyla çalışın (ör. Lion Uluslararası Danışmanlık).
-
Belge Doğruluğu: Belgelerin noter tasdikli ve Sırpça’ya çevrilmiş olması şarttır.
-
Oturma İzni: Şirket kurarak oturma ve çalışma izni alınabilir. Bu, aile üyelerini de kapsar ve genellikle 6 ay içinde sonuçlanır.
-
Mevzuat Takibi: Güncel bilgiler için Sırbistan İş Kayıtları Ajansı’nın resmi sitesini ziyaret edin.
Sonuç
Sırbistan’da şirket açmak, düşük maliyetler, hızlı süreç ve yatırımcı dostu politikalarla Türk girişimciler için büyük bir fırsat sunuyor. Limited şirket (DOO) kurmak, en pratik ve yaygın seçenektir. Doğru planlama ve profesyonel destekle, bu süreç sorunsuz bir şekilde tamamlanabilir. Sırbistan’da iş kurmayı düşünüyorsanız, yerel danışmanlık firmalarıyla iletişime geçerek veya APR’nin resmi sitesinden bilgi alarak ilk adımı atabilirsiniz.