Sırbistan’ın AB Üyelik Süreci: Son Gelişmeler, Engeller ve Beklentiler
REKLAM ALANI
Sırbistan’ın AB Üyelik Süreci: Son Gelişmeler, Engeller ve Beklentiler
Sırbistan, Avrupa Birliği’ne (AB) üyelik yolunda Batı Balkanlar’ın en önemli aday ülkelerinden biri olarak öne çıkıyor. Stratejik konumu, ekonomik potansiyeli ve bölgedeki etkisiyle Sırbistan, AB genişleme politikasında kilit bir rol oynuyor. 2012’de aday ülke statüsü alan ve aynı yıl katılım müzakerelerine başlayan Sırbistan, AB yolunda önemli adımlar attı. Ancak, Kosova ile ilişkiler, hukukun üstünlüğü ve dış politikada AB ile uyum gibi konularda karşılaştığı engeller, süreci karmaşık hale getiriyor. Bu haber yazısında, Sırbistan’ın AB üyelik sürecindeki son durumu, başarıları, zorlukları ve gelecek beklentilerini herkesin anlayacağı şekilde ele alacağız.
Sırbistan, 2012’den beri AB ile katılım müzakerelerini sürdürüyor. 2025 itibarıyla, 35 müzakere faslından 24’ünü açmayı başardı ve iki fasıl geçici olarak kapatıldı. AB Komisyonu’nun 2024 Genişleme Raporu, Sırbistan’ın yargı reformları, yolsuzlukla mücadele ve basın özgürlüğü gibi alanlarda ilerleme kaydettiğini belirtiyor. Ancak, raporda hukukun üstünlüğü ve temel haklar konusunda daha fazla çaba gerektiği vurgulanıyor. Sırbistan, AB mevzuatına uyum sağlamak için ekonomik ve idari reformlara hız vermiş durumda. Örneğin, enerji sektöründe yenilenebilir enerjiye geçiş ve çevre standartlarına uyum, Sırbistan’ın AB ile entegrasyonunda önemli adımlar olarak görülüyor.
Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić, ülkenin 2030’dan önce AB üyesi olabileceğine inandığını sıkça dile getiriyor. Vučić, AB üyeliğini Sırbistan’ın ekonomik kalkınması ve bölgesel istikrarı için bir öncelik olarak tanımlıyor. Ancak, AB Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Sırbistan’ın 
üyelik sürecinin hızlanmasının Kosova ile ilişkilerin normalleşmesine bağlı olduğunu vurguluyor. Bu durum, Sırbistan’ın AB yolunda en büyük sınavlarından biri olarak öne çıkıyor.
üyelik sürecinin hızlanmasının Kosova ile ilişkilerin normalleşmesine bağlı olduğunu vurguluyor. Bu durum, Sırbistan’ın AB yolunda en büyük sınavlarından biri olarak öne çıkıyor.Kosova, Sırbistan’ın AB üyelik sürecindeki en karmaşık engel. 2008’de bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı Sırbistan hâlâ tanımıyor ve bu durum, AB ile ilişkilerde ciddi bir gerilim yaratıyor. AB, Sırbistan’dan Kosova ile ilişkilerin normalleşmesini ve 2013 Brüksel Anlaşması’nın tam olarak uygulanmasını talep ediyor. 2023’te Ohrid Anlaşması ile taraflar arasında bir yol haritası oluşturulsa da, uygulama aşamasında ilerleme sınırlı kaldı. Kosova’daki Sırp azınlığın hakları ve kuzey Kosova’daki gerginlikler, sık sık siyasi krizlere yol açıyor. AB, Kosova’nın tanınmasını doğrudan şart koşmasa da, “kapsamlı normalleşme” olmadan Sırbistan’ın üyelik sürecinin tamamlanamayacağını açıkça belirtiyor.
Sırbistan’ın AB sürecindeki bir diğer zorluk, dış politikada AB ile uyum eksikliği. Özellikle Rusya-Ukrayna savaşı sonrası AB’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlara Sırbistan’ın katılmaması, Brüksel’de eleştirilere yol açıyor. Sırbistan, tarihsel ve kültürel bağları nedeniyle Rusya ile yakın ilişkilerini sürdürüyor ve bu durum, AB’nin ortak dış politika ilkelerine uyum konusunda soru işaretleri yaratıyor. 2024’te AB Komisyonu, Sırbistan’dan dış politikada daha fazla işbirliği beklediğini ifade etti. Buna rağmen, Sırbistan’ın Çin ile ekonomik ilişkileri ve Rusya ile enerji anlaşmaları, AB sürecini karmaşık hale getiriyor.
Reformlar ve Ekonomik Entegrasyon
Sırbistan, AB üyeliği için ekonomik reformlara ağırlık veriyor. Özelleştirme, vergi reformları ve iş ortamının iyileştirilmesi gibi adımlar, AB standartlarına uyumu hızlandırıyor. Sırbistan, AB ile Gümrük Birliği’ne hazırlık olarak Orta Avrupa Serbest Ticaret Anlaşması (CEFTA) çerçevesinde bölgesel ekonomik işbirliğini güçlendiriyor. 2024’te AB ile yapılan ticaret anlaşmaları, Sırbistan’ın ihracatını artırdı ve AB pazarına erişimini kolaylaştırdı. Ayrıca, dijitalleşme ve yeşil enerji projelerine yapılan yatırımlar, Sırbistan’ın AB’nin Yeşil Mutabakat hedefleriyle uyumunu destekliyor.
Yolsuzlukla mücadele ve yargı bağımsızlığı, Sırbistan’ın en çok eleştirildiği alanlar. AB, bağımsız bir yargı sistemi ve şeffaf bir kamu yönetimi için daha fazla reform talep ediyor. Sırbistan, 2024’te yeni bir yolsuzlukla mücadele stratejisi açıklasa da, uygulama konusunda AB’nin beklentilerini tam olarak karşılayabilmiş değil.
Toplumun AB’ye Bakışı
Sırbistan toplumunda AB üyeliğine destek, geçmişe kıyasla dalgalı bir seyir izliyor. 2024’te yapılan anketler, halkın yaklaşık %50’sinin AB üyeliğini desteklediğini gösteriyor. Genç nüfus ve iş dünyası, AB üyeliğinin ekonomik fırsatlar sunacağına inanırken, bazı kesimler ulusal egemenlik kaygıları nedeniyle üyeliğe temkinli yaklaşıyor. Rusya yanlısı söylemler ve milliyetçi hareketler, AB karşıtı söylemleri zaman zaman güçlendiriyor. Ancak, AB’nin vize serbestisi ve eğitim programları gibi somut faydaları, halkın üyelik sürecine olan ilgisini canlı tutuyor.
Gelecek Beklentileri ve 2030 Hedefi
AB, Batı Balkanlar’ın entegrasyonunu jeopolitik bir öncelik olarak görüyor. Rusya-Ukrayna savaşı, AB’nin genişleme politikasını hızlandırdı ve Sırbistan bu süreçte önemli bir aktör. Karadağ ve Arnavutluk’un ardından Sırbistan, 2030’a kadar AB üyesi olabilecek en güçlü adaylardan biri. Ancak, Kosova ile ilişkilerin normalleşmesi, dış politikada AB ile uyum ve reformların hızlanması, bu hedefin gerçekleşmesi için kritik. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Sırbistan’ın kaydettiği ilerlemeyi övse de, “daha yapılacak çok iş var” mesajını veriyor.
Sonuç
Sırbistan’ın AB üyelik süreci, hem başarılar hem de zorluklarla dolu bir yolculuk. Kosova meselesi, dış politika uyumu ve reformların tamamlanması, Sırbistan’ın önündeki en büyük engeller. Buna rağmen, ekonomik potansiyeli, stratejik konumu ve reform iradesi, Sırbistan’ı AB’nin önemli bir ortağı haline getiriyor. 2030 hedefi, kararlı adımlarla ulaşılabilir görünüyor, ancak bu, Sırbistan’ın iç ve dış politikada atacağı adımlara bağlı. AB üyeliği, Sırbistan için sadece ekonomik bir fırsat değil, aynı zamanda bölgesel istikrar ve Avrupa ile bütünleşme yolunda tarihi bir adım olacak.
REKLAM ALANI
ZİYARETÇİ YORUMLARI
BİR YORUM YAZ