Makedonya’da dijital alanda en sık karşılaşılan dolandırıcılık türü ekonomik dolandırıcılık

Balkan Soruşturma Ağı (BIRN), Balkan ülkelerinde dijital haklar ve bu hakların nasıl ihlal edildiğine ilişkin yeni bir rapor yayımladı. Rapora göre, Kuzey Makedonya’da vatandaşların en sık karşılaştığı dijital suç türü ekonomik dolandırıcılık.

Ülkedeki dijital dünyada yaşanan ihlallerin yüzde 38,5’i dolandırıcılık ve piramit sistemleri kapsamında gerçekleşiyor. Raporda, ekonomik suçların ve dijital araçların kötüye kullanımının en hızlı büyüyen kategori olduğu vurgulanıyor:

“Ekonomik suçlar ve dijital araçların kötüye kullanımı en hızlı artan kategori olmayı sürdürüyor. Bu durum, suçluların çevrim içi finans sistemlerini giderek daha fazla hedef aldığını ve deepfake ile yapay zekâ gibi yeni teknolojileri istismar ettiğini gösteriyor.”

Faillerin çoğu bireysel hareket ediyor

Verilere göre, dijital suçların yaklaşık yüzde 60’ı bireysel failler tarafından işleniyor. Üstelik faillerin önemli bir bölümünün nerede bulunduğu bile bilinmiyor.

Hedefte sıradan vatandaşlar var

Dijital saldırıların başlıca hedefi ise vatandaşlar. Mağdur veya potansiyel mağdur olanların dörtte üçü sıradan insanlar. Suçluların siyasetçilere, siyasi partilere ya da özel şirketlere saldırma oranı görece düşük.

Dijital okuryazarlık seviyesi düşük

Ülkede nüfusun yalnızca yüzde 35’i temel dijital bilgiye sahip. Bu durum, özellikle koruma yöntemlerinden haberdar olmayan kullanıcıların çevrim içi dolandırıcılıklara karşı savunmasız kalmasına yol açıyor.

Sahte logolar ve tanınmış yüzlerle yapılan dolandırıcılıklar yaygın

Raporda, tanınmış kurum logoları, ünlü kişilerin görselleri ve kısa yoldan kazanç vaat eden bağlantılar kullanılarak gerçekleştirilen 85’ten fazla dijital dolandırıcılık vakası tespit edildiği belirtiliyor.

Dolandırıcılar sık sık markaları, kamu kurumlarını ve tanınmış kişileri taklit ederek telefon numarası, adres ve banka bilgileri gibi kişisel verileri toplamaya çalışıyor. Vatandaşlar her ne kadar daha dikkatli olmaya başlasa da güvenilir şirketleri taklit eden paylaşımlar hâlâ binlerce etkileşim toplamayı sürdürüyor.