Kuzey Makedonya’da yeni eğitim yılında öğrenci sayısında düşüş dikkat çekiyor

1 Eylül’de çalan ders ziliyle birlikte Kuzey Makedonya’da 2025/2026 eğitim-öğretim yılı başladı. Ülke genelinde 245 bin öğrenci ders başı yaptı; bunların 177.800’ü ilkokul, 67.200’ü ise lise öğrencisi oldu. Bu yıl 17.232 çocuk ilk kez birinci sınıfa adım atarken, geçen yıla göre 1.327 daha az öğrenci kaydı yapıldı. Toplam öğrenci sayısı da geçen yıla kıyasla 2.700 azaldı.

Son 10 yılda öğrenci sayısındaki kayıp dikkat çekiyor: 2015’e göre ilkokulda 14.365, lisede ise 16.322 daha az öğrenci var. Böylece son on yılda toplam kayıp 30.687’ye ulaştı. Aynı dönemde 15’ten fazla okul kapandı, bazı belediyelerde yeni sınıf açılması için gereken minimum öğrenci sayısı düşürüldü.

Türkçe Eğitim Durumu

Ülke çapında Türkçe eğitimin verildiği bazı bölgelerde yetkililerden edindiğimiz bilgiler doğrultusunda çoğu okulda öğrenci sayısında düşüş olduğu tespit edildi. Bilgilerine ulaşabildiğimiz kimi ilkokul ve liselerde öğrenci sayısı şu şekilde:

Üsküp “Petar Zdravkovksi-Penko” İlkokulu’nda 17, Üsküp “Yaşar Bey Şkupi” İlkokulu’nda 7, Koliçan “Mustafa Kemal Atatürk” İlkokulu’nda 35, Dırjilova “Draga Stoyanovska” İlkokulu’nda 6, Luboş “Aliya İzetbegoviç” İlkokulunda 25, Tsvetova “Aliya Avdoviç” İlkokulunda ise bu yıl 9 öğrenci bulunuyor. Bu yıl Tsvetova köyünde öğrenci sayısında düşüş yaşanırken, köy halkının çoğunun Luboş köyüne taşınıp öğrencilerin oraya kayıt olmaları nedeniyle sayıda düşüş gözlemlendiği belirtildi.

Gostivar “Mustafa Kemal Atatürk” İlkokulunda 15 öğrenci, köy okullarında ise Yukarı Banisa’da 9, Aşağı Banisa’da 11 ve Zdunye’de 4 öğrenci başladı.

Kalkandelen “İstikbal” İlkokulu’nda 15, “Bratstvo Migyeni” İlkokulu’nda 4, Tearce “Kiril Peyçinovik” İlkokulu’nda 1 öğrenci;

Merkez Jupa “Mustafa Kemal Atatürk” İlkokulunda 6, Kocacık “Necati Zekeriya” ilkokulu ve şube okullarında toplam 21 öğrenci;

Ohri “Kardeşlik-Birlik” İlkokulunda 22, Debreşte “Ali Fethi Okyar” İlkokulunda 7, Doyran-Gökçeli “Birlik” İlkokulu’nda 1, Kırçova “Sande Şteryoski” İlkokulu’nda 16, Radoviş “Kırste Petkov Misirkov” İlkokulu’nda 35 öğrenci, Budaklar “Miladinov Kardeşler” İlkokulunda 3 öğrenci başladı.

Öğretmenlerden Açıklama

Struga “Miladinov Kardeşler” İlkokulu’nda 10 öğrencinin kayıt yaptığını söyleyen öğretmen Ayser Dika ise yeni eğitim yılı hakkında yaptığı açıklamada şunlara yer verdi:

“Yeni bir okuma yılına adım atarken, bilgiyle büyüyen, hayalle beslenen bir yolculuğa başlıyoruz. Her kitap, yeni bir dünya; her sayfa, yeni bir keşif. Bu yıl, kelimelerin gücüne inanarak öğrenmeye, düşünmeye ve paylaşmaya devam edelim.

Birinci sınıfa başlamak, hem çocuklar hem de aileler için heyecan verici bir dönüm noktasıdır. Bu yıl da birinci sınıf öğrencilerin sayısından memnunuz her yerde azalma olsa da bizde bu şimdilik yok diyebiliriz.

Tüm öğrencilere, öğretmenlere ve kitap dostlarına başarı, ilham ve bolca okuma keyfi diliyorum. Sayfalarınız umutla dolsun, cümleleriniz geleceğe ışık tutsun.”

Çalıklı “Namık Kemal” İlkokulu öğretmenlerinden Nuray Ömerova ise Valandova bölgesinin bazı köylerinde birinci sınıfa kayıt yaptıran öğrencilerin sayısı azalsa da, genelde belediye çapında 1. sınıfa kayıt yaptıran öğrenci sayısında artış olduğunu ifade etti.

Resne “Mite Bogoevski” İlkokulu müdiresi Ayfer Acigora bu yıl 15 öğrencinin birincisınıfa başladığını ifade ederek, “Bu yıl bizim okulu akıllı tahtalar ile donattık, bütün sınıflara yerleştirildi. Öğrencilerimiz sayısı 554, bu yıl 50 öğrenci kayıt oldu, onlardan 15’i Türk öğrenci” diyerek, öğretmenlerin, TİKA ve Eğitim Bürosu tarafından düzenlenen seminerlere katıldıklarını ve yeni eğitim yılına hazır bir şekilde başladıklarını sözlerine ekledi.

2025/2026 eğitim yılına hazırlıklı bir şekilde başladıklarını söyleyen “Vrapçişte” İlkokulu Müdürü Sami İslamoğlu, okulda bazı onarımların yapıldığını ifade etti. İslamoğlu, “Yaz aylarında eski okul binamızda gurbetçilerimizin desteğiyle bazı onarım çalışmaları yapıldı. Tüm sınıfların kapılarını değiştirdik, okul binalarının tamamında yeni badanalar vb. çalışmalar yapıldı.

Bu eğitim yılında birinci sınıfa kayıt yapan öğrencilerde artış var. Türkçe birinci sınıfa 35 öğrenci kaydını yaptırdı” dedi.

Kanatlar köyü “Kiril ve Metodiy” İlkokulu yönetimi tarafından yapılan açıklamada, sınıflarda temizlik ve düzenleme çalışmalarının yapıldığını, öğrencilerin daha sağlıklı ve güvenli bir ortamda ders başı yaptığı bildirildi. Bu yıl okulda önemli bir yenilik olarak sınıflara akıllı tahtalar yerleştirildiği belirtilirken, böylece öğrencilerin dersleri daha modern ve interaktif bir şekilde takip edebilmesi hedeflendiği ifade edildi.

Bu yıl birinci sınıfa 14 öğrencinin kayıt yaptırdığı öğrenildi. Yetkililer, her geçen yıl öğrenci sayısında azalma olduğuna dikkat çekerek, köydeki nüfus azalmasının eğitime de yansıdığını ifade etti. Yeni eğitim yılına umutla başladıklarını belirten okul yönetimi, öğrencilerin başarı ve gelişimi için gerekli tüm imkânların sunulacağını vurguladı.

İştip’e bağlı Karbintsi bölgesinde bu yıl öğrenci sayısında ciddi bir azalma söz konusu.

Pırnalı bölge okulunda yeni eğitim 2025/26 yılında birinci sınıfa kayıt yapılmadı.

Diğer köy okullarında ise Radanya’da 4, Hocalı’da 1, Kutsa’da 2 öğrenci eğitime başlarken, Kılavuzlu, Poçival ve Şaşavarlı köylerinde de bu yıl kayıt yapılmadı.

Lisiçani “Yunus Emre” İlkokulu öğretmenlerinden Helal Veyseleski ise yeni eğitim yılıyla ilgili yaptığı açıklamada, “Bu öğretim yılında birinci sınıfta 7 öğrenci var. Çocuklar bizim geleceğimizdir, onlar bizim her şeyimiz. İlk derste aynı zamanda veliler, okul müdürümüz ve Belediye Başkanımız da katıldılar. Öğrencilere birer çanta ve okul malzemesi hediye edildi. Öğrencilerimize mutlu öğrenim yılı ve çok başarılar dileriz” dedi.

Liselerde Türkçe Eğitim

2025-2026 eğitim yılında Türkçe eğitim veren liselerden edindiğimiz bilgiler doğrultusunda, öğrenci sayısı şu şekilde:

Üsküp “Yosip Broz Tito” Lisesinde 67 öğrenci, Üsküp “Tsvetan Dimov” Lisesi’nde, Ekonomi Teknisyenliği Bölümü’nde 32, Hemşirelik Bölümü’ne 20 öğrenci kayıt yaptı.

Üsküp “Dimitar Vlahov” Meslek Lisesinde ise Türk sınıfında 9 öğrenci bulunuyor.

Merkez Jupa’daki “ATA” Lisesinde geçen yıl 19 öğrenci kayıt yaparken, bu yıl yedi kişilik bir artış yaşanarak toplam 26 öğrenci birinci sınıfa başladı.

Gostivar Belediye Lisesi’nde ise iki sınıfta toplam 52 öğrenci, Gostivar Belediye Teknik Lisesi’nde 3 sınıfta toplam 30 öğrenci, Gostivar Belediye Ekonomi Lisesinde bir sınıfta toplam 7 ve Gostivar Belediye Meslek Sağlık Lisesinde iki sınıfta toplam 46 öğrenci bulunuyor.

Kalkandelen’deki “Nikola Şteyn” Tıp Meslek Lisesi’nde de 19 öğrenci birinci sınıfa başladı.

Resne “Tsar Samoil” Lisesinde 13 düz lise, 3 öğrenci de Ziraat Bölümü’nde lise eğitimine başlarken, Struga “Dr. İbrahim Temo” Lisesinde 15 öğrenci ve Kırçova “Mehmet Akif Ersoy” Lisesinde 46 öğrenci lise birinci sınıfa başladı.

Genel Değerlendirme

Kuzey Makedonya’da yeni eğitim yılı başlarken, özellikle köy okullarında öğrenci sayısındaki düşüş dikkat çekiyor. Bazı bölgelerde modernizasyon çalışmaları yapılırken (akıllı tahtalar, bina onarımları vb.), nüfus azalması eğitime de doğrudan yansıyor.

Yetkililer, velilere okullarla bağlarını güçlü tutmaları çağrısında bulunarak, çocukların geleceği için ortak çabaya ihtiyaç olduğunu vurguladı.