Kotor’da İşsizlik Oranı Yüzde 1,23, Petnjica’da Yüzde 68 – Karadağ Media

Karadağ’ın kuzeyi ile kıyı bölgeleri arasındaki işsizlik farkı dikkat çekiyor. Karadağ Çalışma ve İş Kurumu’nun yayımladığı altı aylık rapora göre, Karadağ’da kıyıdaki dört kentte işsizlik oranı %2’nin altında seyrederken, kuzeydeki beş kentte oran %50’nin üzerinde.

En Düşük Kotor, En Yüksek Petnjica

En düşük işsizlik oranı %1,23 ile Kotor’da. Onu %1,56 ile Herceg Novi, %1,68 ile Budva ve %1,78 ile Tivat izliyor.

En yüksek oran ise %68,89 ile Petnjica’da. Gusinje %61,29, Andrijevica %51,44, Plav %47,85 ve Rožaje %47,71 ile listede yer alıyor.

İşsizlik oranı, kayıtlı işsiz sayısının çalışan ve işsiz toplamından oluşan aktif nüfusa oranı olarak hesaplanıyor.

Doğal Oranın Altında 6 Belediye

Ekonomik teoride “doğal işsizlik” oranı %3–5 arasında kabul ediliyor. Bu oran, başka geliri olan veya sosyal yardım, emeklilik gibi haklar nedeniyle kayıtlı görünen işsizleri kapsıyor. Bu seviyeye ulaşıldığında toplum “tam istihdam”da sayılıyor.

Kotor, Herceg Novi, Budva ve Tivat’ın yanı sıra Podgorica (%3,64) ve Bar (%4,39) da bu sınırın altında. Mevsimsel turizm etkisinin düşük olduğu da görülüyor; zira kış dönemi dahil 6 aylık ortalamalar Kotor’da %1,57, Budva’da %2, Herceg Novi ve Tivat’ta %2,14, Podgorica’da %3,96, Bar’da ise %5,15.

Kuzeyde İşsiz Sayısı Çalışandan Fazla

Kuzeyde durum tersine. Petnjica, Andrijevica ve Gusinje’de işsiz sayısı çalışanlardan fazla. Çoğu belediyede işsizlik oranı ulusal ortalama olan %9,13’ün birkaç katı. Pljevlja ve Bijelo Polje hariç, en büyük işverenler belediye yönetimleri ve kamu kuruluşları.

Geçen yılın aynı dönemine göre işsiz sayısı çoğu yerde azaldı, ancak bu azalma istihdam artışından çok göç kaynaklı. Örneğin:

• Berane: İşsiz sayısı 3.912’den 3.434’e düştü (−478), istihdam 5.691’den 6.030’a çıktı (+339).
• Rožaje: İşsiz sayısı 4.525’ten 3.713’e (−812), istihdam 3.806’dan 4.069’a (+263).
• Andrijevica: İşsiz 786’dan 661’e, çalışan 600’den 624’e.
• Petnjica: İşsiz 956’dan 775’e, çalışan 345’ten 350’ye.
• Plav: İşsiz 1.866’dan 1.388’e, çalışan 1.514’ten 1.513’e.

Kuzeyde Uzun Süreli İşsizlik Yüksek

Kuzeyde işsizlerin yarısından fazlası beş yıldan uzun süredir iş bekliyor.

• Berane: %58 (2.008 kişi)
• Rožaje: %52 (1.935 kişi)
• Petnjica: %77 (598 kişi) – en yüksek oran
  Başkent Podgorica’da bu oran %36, Kotor’da %29.

İşverenler 13 Bin Kişi Aradı

Ocak–Haziran döneminde 13.309 açık iş ilanı verildi; bu, geçen yıla göre 792 daha az.

En çok ilan: Podgorica (3.313), Herceg Novi (1.826), Budva (1.596), Kotor (1.044).

En az ilan: Šavnik (20), Plužine (30), Gusinje (39), Andrijevica (45), Rožaje (59), Petnjica (64).

Kuzeyde Engelli İşsiz Oranı Yüksek

Kuzeyde işsizler arasında engelli oranı ülke ortalamasının çok üzerinde. Engellilik statüsüne sahip kişiler, başvuru yapmasalar bile sürekli mali yardım alabiliyor ve emeklilik hakları korunuyor.

Oranlar:

• Andrijevica: %60,06 (397 kişi)
• Berane: %55,71 (1.913 kişi)
• Petnjica: %55,35 (429 kişi)
• Rožaje: %46,59 (1.730 kişi)

Başkentte kayıtlı 597 engelli işsiz var. En düşük oran Çetinje’de: %8,49 (53 kişi).

Haziran 2024–Haziran 2025 arasında tüm bölgelerde toplam 953 yeni engellilik kararı verildi. En çok Berane (230), Rožaje (205), Bijelo Polje (185), Podgorica (130).

Yasal Düzenleme Hazırlığı

Hükümet, engellilik değerlendirmesinin birleştirilmesini öngören yeni yasa tasarısı ile Engellilerin Mesleki Rehabilitasyonu ve İstihdamı Kanunu’nda değişiklik yapılmasını Meclis’e sundu. Ancak mevcut kararlar geriye dönük olarak gözden geçirilmeyecek.

Kaynak: vijesti – 16.08.2025