Bulgaristan’ın Avro Bölgesi’ne giden yolda son aşamaya girildi

Bulgaristan’ın Avro Bölgesi’ne katılım süreci son düzlüğe girdi. Önümüzdeki birkaç hafta içinde Avrupa Komisyonu (AK) ve Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) olağanüstü yakınsama raporlarında ülkeye bir değerlendirme verilmesi bekleniyor. Bu durumu Piyasa Ekonomisi Enstitüsü’nden ekonomist Petar Ganev duyurdu; haber, Parite ni tarafından aktarıldı.

Olumlu bir rapor beklentisi yalnızca siyasi taahhütler ve Eurogroup’tan gelen olumlu mesajlarla sınırlı değil; son haftalardaki gelişmeler de bu beklentiyi destekliyor:

-Bulgaristan, 2025–2028 dönemi için sunduğu orta vadeli mali-yapısal plan kapsamında olumlu bir değerlendirme aldı.

-2024 yılına ilişkin açıklanan resmi bütçe açığı verileri de kriterlerle uyumluydu — GSYH’nin tam %3’ü oranında. Bu iki gelişme, mali politikanın karşılaştığı zorluklara rağmen Bulgaristan’ın kamu maliyesinin istikrarı ve sürdürülebilirliği açısından olumlu bir değerlendirme alacağını gösteriyor.

-2025 yılı Nisan ayı da dâhil olmak üzere son aylara ait resmi enflasyon verileri, Bulgaristan’ın fiyat istikrarı kriterini de sağladığını ortaya koyuyor. Ülkedeki yıllık ortalama enflasyon (HICP), Nisan 2025’te %2,7 olarak gerçekleşti ve bu oran, kriterin üst sınırı olan %2,8’in altında kaldı. Bu da, herhangi bir ülkenin hesaplamalardan hariç tutulmasına (bu olağan bir uygulamadır) ya da sübjektif değerlendirmelere gerek kalmadan Bulgaristan’ın fiyat istikrarı kriterini yerine getireceği anlamına geliyor.

Tüm bunlara ek olarak, Bulgaristan diğer katılım kriterlerini de karşılamaktadır. Özellikle Şubat 2024’te kabul edilen yeni Bulgaristan Merkez Bankası (BNB) Yasası sonrası ülkenin yasal çerçevesi ve mevzuatı, Avrupa Merkez Bankaları Sistemi (ESCB) Tüzüğü ve Avrupa Birliği Antlaşmaları ile uyumlu hale gelmiştir.

Tüm bu gelişmeler, Bulgaristan’ın Haziran ayı başında olumlu bir değerlendirme alacağı ve 1 Ocak 2026 itibarıyla — kurda değişiklik olmadan, yani 1 avro = 1,95583 leva oranıyla — avroya geçeceği anlamına gelmektedir.

Bu bağlamda, beklenildiği üzere, “anti-avro” kampanyası da yeni bir ivme kazandı. Cumhurbaşkanı Rumen Radev’in yaptığı “olağanüstü” konuşma ve süreci durdurma girişimi, bu kampanyanın zirve noktası oldu. Cumhurbaşkanının tam da bu aşamada referandum başlatma kararı alması ve tartışmayı en başa döndürmesi, ekonomik ve hukuki açıdan mantıklı görünmemekte; bu adımın Bulgaristan vatandaşlarına duyulan bir endişeden kaynaklanmadığı da açıkça ortadadır.

Kamuoyundaki tartışmalar, anayasal konulara ve Bulgaristan’ın AB’ye katıldığı yıllara yönelmiş durumda; ancak gözden kaçan asıl unsur, ülkenin 2018 sonrasında attığı adımlar ve sarf ettiği çabadır.

Gerçek şu ki, Bulgaristan avroya geçiş sürecine 7 yıl önce başladı ve bu süreçte birçok somut adım atıldı. 2018’de Döviz Kuru Mekanizması (ERM II)’ne katılım için niyet mektubu sunulmasıyla başlayan bu yolculuk; ardından gelen yasa değişiklikleri, 2020 yılında avro “bekleme odası”na ve Bankacılık Birliği’ne giriş, 2022’de hazırlanan Ulusal Avroya Geçiş Planı, 2024’te kabul edilen yeni BNB Yasası ve Avroya Geçiş Yasası ile devam etti. Süreç, 2025 Şubat ayı sonunda olağanüstü yakınsama raporu talebiyle zirveye ulaştı.

Bu dönemde Bulgaristan Parlamentosu, avroya geçiş sürecinin hızlandırılması ve teknik hazırlıkların yapılması yönünde defalarca karar aldı.

Bu yedi yıllık sürece sakin bir şekilde bakıldığında, detaylı bir takvim doğrultusunda ülkenin niyetinin birçok kez parlamento ve ilgili kurumlar tarafından teyit edildiği açıkça görülmektedir. Sürecin hiçbir aşaması gizli yürütülmedi. Aynı dönemde ülkede yedi kez genel seçim yapıldı ve önde gelen siyasi partiler avroya geçişe açık destek verdiler.

Kaynak: Kırcaalihaber